TEN BASIC SHLOKAS FOR CHILDREN'S EDUCATION
-
यन्माता पितरौ क्लेशं सहेते सम्भवे नृणाम्।
न तस्य निष्कृतिः शख्या कर्तुं वर्षशतादपि॥
yanmAtA pitarau kleshaM sahete sambhave nRRiNAm .
na tasya nishhkRRitiH shakhyA kartuM varshhashatAdapi ..
2. सत्यं ब्रूयात् प्रियं ब्रूयात् न ब्रूयात् सत्यमप्रियम्।
प्रियं च नानृतं ब्रूयात् एष धर्मः सनातन॥
satyaM brUyAt priyaM brUyAt na brUyAt satyamapriyam .
priyaM ca nAnRRitaM brUyAt eshha dharmaH sanAtana ..
3. माता च पार्वती देवी पिता देवो महेश्वरः।
बान्धवा दैवभक्ताश्च स्वदेशो भुवनत्रयम्॥
mAtA ca pArvatI devI pitA devo maheshvaraH .
bAndhavA daivabhaktAshca svadesho bhuvanatrayam ..
4. आकाशात् पतितं तोयं यथा गच्छति सागरम्।
सर्व-देव-नमस्कारः केशवं प्रतिगच्छति॥
AkAshAt patitaM toyaM yathA gacchhati saagaram .
sarva-deva-namaskAraH keshavaM pratigacchhati
5. उद्यमेन हि सिद्ध्यन्ति कार्याणि न मनोरथैः।
न हि सुप्तस्य सिम्हस्य प्रविशन्ति मुखे मृगाः।
udyamena hi siddhyanti kAryANi na manorathaiH .
na hi suptasya simhasya pravishanti mukhe mRRigAH .
6. स्वगृहे पूज्यते मूर्खः स्वग्रामे पूज्यते प्रभुः।
स्वदेशे पूज्यते राजा विद्वान् सर्वत्र पूज्यते॥
svagRRihe pUjyate mUrkhaH svagrAme pUjyate prabhuH .
svadeshe pUjyate rAjA vidvAn sarvatra pUjyate ..
7. दुर्जनः परिहर्तव्यो विद्ययालङ्कृतोऽपि सन्।
मणिना भूषितः सर्पः किमसौ न भयङ्करः॥
durjanaH parihartavyo vidyayAla~NkRRito.api san .
maNinA bhUshhitaH sarpaH kimasau na bhaya~NkaraH ..
8. सुलभाः पुरुषो राजन् सततं प्प्रियवादिनः।
अप्रियस्य तु पथ्यस्य वक्ता श्रोता च दुर्लभः॥
sulabhAH purushho rAjan satataM ppriyavAdinaH .
apriyasya tu pathyasya vaktA shrotA ca durlabhaH ..
9. विद्या ददाति विनयं विनयाद्याति पात्रताम्।
पात्रत्वात् धनमाप्नोति धनाद्धर्मं ततः सुखं॥
vidyA dadAti vinayaM vinayAdyAti pAtratAm .
pAtratvAt dhanamApnoti dhanAddharmaM tataH sukhaM ..
10अन्नदानं परं दानं विद्यादानमतः परम्।
अन्नेन क्षणिका तृप्तिः यावज्जीवं च विद्यया॥
annadAnaM paraM dAnaM vidyAdAnamataH param.
annena kshhaNikA tRRiptiH yAvajjIvaM ca vidyayA ..